Bitcoin Üzerinde Runes Ön Madenciliği, Madencilik ve Mint Etme Süreci: Tam Bir Kılavuz

Giriş

Bitcoin Yarılanması heyecanla beklenirken, tüm gözler Runes protokolünün de aynı zamanda kullanıma sunulacağını duyuran Ordinals yaratıcısı Casey Rodarmor’a çevrilmiş durumda. Protokol potansiyeline ulaşıp BRC-20’de eksik olduğu iddia edilen şeyleri telafi edecek mi?

Bunu zaman gösterecek. Ancak Runes konusunda zaten heyecan duyanlar, protokole nasıl dâhil olunacağını merak ediyor. Bu makalede, Bitcoin üzerinde Runes için nasıl ön madencilik, madencilik ve mint etme işlemleri yapabileceğinizi anlatacağız.

Genel Bakış

• Rune 101: Runes, BRC-20’nin aksine, blok zincirinde kolayca oluşturulması ve blok zinciri şişkinliğini azaltmaya yardımcı olması gereken benzersiz dijital varlıklardır.

• Etching işlemi: Bir Rune oluşturmak için özelliklerinin ve ilk dağıtımının tanımlanması gerekir. Bu tanımda, geliştiricilerin resmî olarak kullanıma girmelerinden önce tokenleri edinmeleri için belirli bir süre yer alabilir.

• Mint etme mekanikleri: Gereklilikleri karşılayan herkes Rune mint edebilir. Bunlar, özel kurallara sahip özel bir süreçle de yapılabilir; bu da oluşturulan Rune sayısının kontrol edilmesine yardımcı olur.

• Ön madencilik aşamasının amacı: Ön madencilik aşaması, yaratıcıları ve katkıda bulunanları topluluk girişimlerine dâhil ederek Rune gelişimine destekte bulunur.

• İnovatif madencilik: Runes, hesaplama odaklı madenciliğe bağlı olmak yerine, topluluğu harekete geçiren ve üyelerinin doğrudan katılımıyla çeşitli tahsisleri destekleyen bir dağıtım yaklaşımı kullanır.

Runes Ön Madenciliği Nasıl Yapılır?

“Runes” fikri, Ordinal topluluğu içinde ayrı bir dijital varlık veya token olarak anlaşılabilir. Geleneksel para birimlerini oluşturma ve denetleme sürecine benzer şekilde ancak blok zinciri yeniliğinin sağladığı ekstra esneklik ve koruma avantajlarıyla birlikte, bu Runes üretimini, tahsisini ve yönetimini düzenleyen net rehber ilkeler bulunmaktadır.

Runes Etching Süreci

Blok zincirinde yeni bir Rune oluşturma işlemine “etching” adı verilir. Bu işlem Rune’un yönergelerini, özelliklerini ve ilk dağıtımını belirlemeyi içerir. Bu prosedürün çok önemli bir unsuru “ön madencilik işlemidir”.

“Ön madencilik” (İngilizce “premine”) terimi, Rune’un belirli bir miktarının başlangıçta herkese açılmadan önce onu oluşturana dağıtımını ifade eder. Bu aşama gerekli değildir, ancak yaratıcıları motive etmek, gelecekteki ilerlemeyi finanse etmek veya topluluk programları için token tahsis etmek gibi temel amaçlara hizmet eder.

Mint Etme Mekanizması: Açık ve Kapalı Mint

“Mint etme” kavramı, Rune’un ek birimlerini oluşturma sürecini ifade eder. Mint etme işlemi, herkes tarafından erişilebilir (“açık mint”) veya belirli gereklilikler altında sınırlandırılmış (“kapalı mint”) şeklinde olabilir. Runes oluşturulduğunda, mint etme koşulları belirlenir ve daha fazla Runes üretmenin yöntemini ve zamanlamasını belirtilir.

• Açık Mint: Bireyler, önceden belirlenmiş koşullara bağlı kalmaları şartıyla Rune birimlerini oluşturabilir ve bunları kendilerine tahsis edebilir.

• Kapalı Mint: Bir eşik değeri karşılamak veya bir zaman kısıtlamasını geçmek koşulların yerine getirilmemesi hâlinde mint işlemi kapatılır.

Mint Etme Hüküm ve Koşulları

Etching işlemi sırasında belirlenen koşullar arasında şunlar yer alır:

• Üst Limit: Bir Rune için maksimum mint etme sınırına ulaşıldığında daha fazla mint işlemine izin verilmeyecektir.

• Miktar: Her mint işlemi, bir dizi yeni Rune birimi oluşturur.

• Başlangıç ve Bitiş Yükseklikleri: Bu terimler, Rune’un oluşturulabileceği blok zinciri yükseklikleri aralığını, kesin blok yüksekliklerini kullanarak veya Runes’un oluşturulduğu bloktan ölçüm yaparak belirler.

Runes’un ön madencilik ve mint etme süreçleri bazı heyecan verici özellikleri paylaşır:

• Merkeziyetsizlik: Ön madencilik ve mint etme düzeni, uygun kontrollere sahip merkeziyetsiz bir sisteme izin vererek token oluşturma ve dağıtımının sağlamlığını ve adilliğini artırır.

• Teşvik yapıları: İçerik üreticileri ön madenciliğin bir kısmını aldıkları için onlara somut mülkiyet verilmiş olur. Bu da onların Runes’un ilerlemesine ve genişlemesine olan bağlılıklarını teşvik edebilir.

• Yönetişim ve esneklik: Mint etme için belirli şartlar aranması, kullanıcılara hem esnek hem de güçlü bir sistem sağlar. Bu, Runes yönetiminin gelecekte farklı stratejilere uyum sağlayabileceği anlamına gelir.

Runes Madenciliği ile Bitcoin Madenciliği Arasındaki Fark Nedir?

Geleneksel Bitcoin madenciliğinin aksine, Runes madenciliği, bireylerin Bitcoin ağı içinde Rune madenciliği yapmasına izin veren RSIC’ler (Rune Specific Inscription Circuits), aracılığıyla benzersiz bir tahsis yöntemi kullanır. Bu yöntem, Bitcoin’in madencilik için hesaplama gücüne dayanmasının aksine, token elde etmeye ve dağıtmaya yönelik daha dinamik ve çeşitli bir yaklaşım sağlamak amacıyla özel olarak tasarlanmıştır.

Runes madenciliği düz, artırılmış, rastgele ve yarılanma dağıtımları dâhil olmak üzere çeşitli tahsis türleri sunarak, topluluğu doğrudan madencilik sürecine dâhil eden bir P2P tahsis mekanizmasını destekler.

Runes Madenciliği

Runes madenciliği, çeşitli önemli yönleriyle geleneksel Bitcoin madenciliğinden farklıdır:

• Mekanizma: Geleneksel Bitcoin madenciliği, hesaplama gücünü kullanarak karmaşık kriptografik bulmacaları çözmeye dayanırken, Runes madenciliği, RSIC’ler tarafından kolaylaştırılan ve hesaplama zorlukları yerine topluluk katılımına odaklanan benzersiz bir P2P tahsis sistemi içerir.

• Tahsis: Bitcoin madencilik ödülleri blok keşfine ve onayına dayanırken, Runes, ödüllere nüanslı bir yaklaşım sunarak düz, artırılmış ve rastgele dağıtımlar dâhil çeşitli tahsis türleri kullanır.

• Topluluk Etkileşimi: Runes madenciliği, RSIC’leri etkinleştirmeyi ve Runes’u dağıtmak için belirli kuralları takip etmeyi gerektirdiğinden büyük ölçüde topluluk katılımına dayanır. Bu, daha çok katılım gösteren bir topluluk ekosistemi oluşturmaya yardımcı olur.

Bitcoin Madenciliği

Bitcoin madenciliğinin Runes madenciliğinden farklarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

• Hesaplamalı çalışma: Bitcoin madenciliği, kriptografik bulmacaları çözmek için ciddi ölçüde büyük hesaplama gücü gerektirir.

• Blok ödülleri: Madenciler, başarıyla kazdıkları her blok için ödül olarak, yeni oluşturulan Bitcoin’ler ve işlem ücretleri alırlar.

• Enerji tüketimi: Madencilik, kapsamlı hesaplama görevleri nedeniyle çok enerji gerektirir.

• Donanım: Etkili Bitcoin madenciliği için ASIC madencileri gibi özel donanımlar gerekir.

• Merkeziyetsizlik ve güvenlik: Madencilik, Bitcoin’in merkeziyetsizliğini artırabilir ve güvence altına alabilir.

Kendi Rune’larınızı Nasıl Mint Edebilirsiniz?

Bitcoin ağında kendi Rune’larınızı oluşturmak oldukça basittir, ancak aklınızda bulundurmanız gereken bazı yönler bulunur. Bu yönleri şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Token Çıkarma

Yeni bir Rune oluşturmak için önce bir token çıkarma işlemi başlatmanız gerekir. Bu adımda tokenin sembolü, genel arzı ve basamak sayısı belirtilir. Token arzı daha sonra belirli bir harcanmamış işlem çıktısına (UTXO) bağlanır; bu da tokenin dağıtımı ve idaresi üzerinde tam bir gözetim sağlar.

2. Veri Depolama ve Yönetimi

Runes, veri depolama için OP_RETURN işlevini kullanırken, Ordinals protokolü verileri işlemin tanık bölümünde saklar. Bu yöntem, token verilerinin işlem verilerinden farklı olmasını sağlayarak token yönetimini daha kolay ve şeffaf hâle getirir.

3. Transfer Mekanizması

Runes transferi yapmak, bir UTXO’yu birden fazla yeni UTXO’ya bölmeyi gerektirir ve bu yeni UTXO’ların her biri çeşitli alıcılara dağıtılacak olan ilk tokenlerin bir kısmını temsil eder. Bu yaklaşım, token izlemenin doğruluğunun yanı sıra işlemlerin sağlamlığını ve geçerliliğini sağlar.

4. Pazar Yeri Entegrasyonu

Buradaki ana odak noktamız token mint etmek ve aktarmak olsa da Runes için daha kapsamlı vizyonunda, bu tokenlerin kolayca alınıp satılabileceği, uygulamalarda kullanılabileceği veya hizmetlere entegre edilebileceği bir ekosistem oluşturmak yer alır. Bu, Runes protokolünü destekleyen platformlar ve araçlar geliştirmeyi, uyumluluğu ve kullanım kolaylığını sağlamayı içerir.

Runes Mint Etmenin Avantajları Ve Riskleri Nelerdir?

Runes mint etmenin hem avantajları hem de riskleri bulunur. Bunları şu şekilde ele alabiliriz.

Avantajlar

• Ağ Katılımı: Rune ekosisteminin büyümesi ve güvenliği, Mint edenlerin katkısıyla desteklenir.

• Sahiplik: Mint yoluyla yeni Runes oluşturmak, gerçek kişisel mülkiyeti devreye sokar.

• Topluluk: Toplulukla iletişim hâlinde kalarak mint etme işlemine başlamak, bağları güçlendirebilir ve katılımı artırabilir.

Riskler

• Piyasada Fiyat Oynaklığı: Yakın zamanda oluşturulan Runes fiyatları, mevcut piyasa modellerine bağlı olarak büyük ölçüde değişiklik gösterebilir.

• Yasal Düzenlemedeki Belirsizlik:: Kripto ile ilgili kural ve düzenlemeler sürekli olarak değişmektedir ve Runes’un yasal durumu henüz net değildir.

• Teknik Zorluklar: Mint etme süreci biraz tekniktir ve bazıları için zor olabilir.

Runes Mint Etmek Bitcoin’e Nasıl Fayda Sağlar?

Mint etme süreciyle Runes oluşturmak, Bitcoin’i en az iki nedenle geliştirebilir:

• Değiştirilebilir tokenlerin üretimini ve kontrolünü basitleştirebilir.

• BRC-20 ve Ordinals gibi önceki protokollerin eksikliklerini ve sorunlarını giderebilir.

Basitlik

Runes, ağı tıklayan alakasız UTXO’lar oluşturulmasını engelleyen Bitcoin UTXO modelini izler. Bu, BRC-20 tokenlerinin kullanıma girmesi ve bu gereksiz çıktıların aşırı üretilmesi ile ortaya çıkan önemli bir sorunu çözebilir.

Runes’un temel amacı, tasarımında ve yürütülmesinde basitliğe ve etkinliğe öncelik vererek geliştiricilerin Bitcoin topluluğu içinde inovasyonu kullanmalarını ve teşvik etmelerini kolaylaştırmaktır. BRC-20 tokenlerinin ve harici veri veya yerel token kullanan diğer protokollerin aksine Runes, Bitcoin’deki tokenleştirme sürecini kolaylaştırarak daha sorunsuz bir kullanıcı deneyimine ve gelişmiş UTXO yönetimine olanak tanır. Daha az karmaşık olan bu yöntemi kullanmak, geliştiricilerin daha fazla dikkatini çekebilir ve daha fazla katılım göstermelerine yol açabilir; dolayısıyla, potansiyel olarak daha hızlı inovasyonu ve Bitcoin tabanlı tokenlerin daha geniş bir şekilde kabul edilmesini sağlayabilir.

Esneklik

Bunlara ek olarak, Runes protokolü, işlemlerde veri saklamak için OP_RETURN özelliğini kullanarak tokenlerin kolayca üretilmesini ve takas edilmesini mümkün kılar. Bu yaklaşım, blok zincirine gereksiz bilgiler eklemediği için Ordinals ve diğer protokollerden farklıdır ve blok zincirini aşırı yükleme potansiyelini azaltarak ölçeklenebilirliği artırır.

Runes’un token yönetimindeki esnekliği ve kullanıcı dostu tasarımı, Bitcoin ağında varlık çıkarma verimliliğini önemli ölçüde artırma potansiyelini vurgulayarak tokenleştirme sürecine daha sürdürülebilir ve ölçeklenebilir bir yaklaşım sunar. Potansiyeline rağmen, Runes’un uygulanmasında kapsamlı topluluk desteği gereksinimi, teknik ve standartlaştırma endişelerini çözme ihtiyacı gibi zorluklar bulunur. Bazı topluluk üyeleri Runes’u kapatıp görmezden gelirken, bazılarıysa yarılanmanın protokolü nasıl etkileyeceğini merak etmektedir.

Sonuç

Runes’un tasarımının temel amacı, diğer protokoller tarafından kullanılan adres tabanlı sistemden ziyade, token bakiyelerini takip etmek için UTXO tabanlı bir sistem uygulayarak blok zincirinde depolanan veri miktarını azaltmaktır. Bu, Bitcoin tabanlı değiştirilebilir tokenlerin ölçeklenebilirliği ve verimliliği ile ilgili endişeleri gidermeye yardımcı olabilir.

Bununla birlikte, henüz erken dönemlerinde olan Runes’un genel olarak kabul edilen bir standart hâline gelmesinin önünde bazı zorluklar bulunabilir. Kriptoda her zaman olduğu gibi, en son güncellemeleri ve topluluk yönergelerini takip etmek önemlidir. Protokol geliştikçe, kullanıcıların etkili bir şekilde Runes mint etmelerine ve bunları yönetmelerine yardımcı olacak daha fazla araç ve kaynak piyasaya sürülecektir.